Samyang AF ngàm E 50mm f/1.4 - tổng hợp đánh giá và so sánh

April 29, 2017

GIỚI THIỆU

Samyang AF 50mm f/1.4 là ống kính có khả năng lấy nét tự động đầu tiên của Samyang (Hàn Quốc). Đây là ống kính ngàm E dùng cho trên các máy ảnh Sony không gương lật và được thiết kế để dùng với máy ảnh full frame, cũng như crop APS-C (trên máy ảnh cảm biến APS-C, ống kính sẽ có tiêu cự quy đổi tương đương 75mm trên cảm biến full frame).

Vsion xin được tổng hợp các bài viết đánh giá có chất lượng về ống kính này, bao gồm cả so sánh Samyang AF 50mm f/1.4 và hai đối thủ Sony Sonnar T* FE 55mm f/1.8 ZA và Sony Planar T* FE 50mm f/1.4 ZA. Bài đánh giá chất lượng ống kính của Lenstip, như thông lệ, đánh giá ống kính không thật cao và kiểm tra ống kính rất kỹ với các điều kiện kỹ thuật chặt chẽ. Tuy nhiên lenstip thường đánh giá ống kính thấp hơn khả năng sử dụng thực tế nên Vsion có cung cấp các bài so sánh Samyang AF 50mm f/1.4 với 2 ống kính Sony cùng ảnh chụp mẫu để các bạn có đánh giá trực quan và toàn diện hơn.

THÔNG SỐ KỸ THUẬT

Tên ống kính	FE Sonnar T* 55mm f/1.8 ZA	FE Planar T* 50mm f/1.4 ZA	Samyang/Rokinon AF 50mm f/1.4
Hãng sản xuất	Sony (hợp tác cùng Zeiss)		Samyang
Loại ống kính	Full frame ngàm E (máy Sony không gương lật)
Tiêu cự	55mm (tương đương 82.5mm nếu dùng trên máy APS-C)	50mm (tương đương 75mm nếu dùng trên máy APS-C)
AF/MF	AF với motor lấy nét trong
Motor lấy nét	Linear stepping motor (lấy nét trong)	Ring-type ultrasonic (lấy nét trong)	Stepping motor (lấy nét trong)
Full time manual	Không có	Có	Không có
Khẩu độ lớn nhất	f/1.8	f/1.4
Khẩu độ nhỏ nhất	f/22	f/16
Khoảng cách lấy nét gần nhất	50cm	45cm
Mức phóng đại cao nhất	0.14x	0.15x
Số lá khẩu	9 lá khẩu	11 lá khẩu	9 lá khẩu
Thiết kế ống kính	7 thấu kính trong 5 nhóm (3 Aspherical)	12 thấu kính trong 9 nhóm (2 Advanced Aspherical, 1 ED)	9 thấu kính trong 8 nhóm (3 Aspherical)
Đường kính filter	49mm	72mm	67mm
Vòng khẩu	Không có	Có	Không có
Kích thước	64.4mm x 70.5mm	84mm x 108mm	74mm x 98mm
Khối lượng	282g	778g	585g
Tráng phủ	Zeiss T*		Samyang UMC
Chống chịu thời tiết	Chống bụi và ẩm	Chống bụi và ẩm	Không có
Hood đi kèm	ALC-SH131	ALC-SH143	Có
Thời điểm công bố	1/2014	11/2016	5/2016
Giá vào thời điểm công bố	$1000	$1500	$700
Giá hiện nay (2017)	$999	$1500	$700
Giá hàng cũ tham khảo (2017)	$750	-	$550

ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG SAMYANG AF 50MM F/1.4 CỦA LENSTIP

Vsion chỉ lược dịch các nội dung chính của bài viết, các bạn có thể xem bài gốc ở đây.

Trước năm 2008, Samyang chỉ được biết tới trên thị trường CCTV, chuyên sản xuất ống kính lấy nét tay giá rẻ (SLR và ống kính gương - mirror lens). Tới cuối năm 2008, Samyang tung ra thị trường ống kính 85mm f/1.4 Aspherical IF như một bước ngoặt lớn. Mặc dù vẫn là ống kính lấy nét tay nhưng thiết kế quang học và kiểu dáng ống kính đã giống các ống kính hiện đại với chất lượng cao so với mức giá thành thấp. Tới năm 2016, công ty tiếp tục phát triển một bước cao hơn khi quyết định tung ra hai ống kính Sony ngàm E có khả năng AF: Samyang AF 50mm f/1.4 và AF 14mm f/2.8. Đây là hướng đi mới của công ty và hy vọng đây chỉ là khởi đầu cho các loại ống kính AF hoạt động trên các hệ máy ảnh khác.

Khi mua Samyang / Rokinon AF 50mm f/1.4 bạn sẽ nhận được ngoài ống kính là một túi vải và hood nhựa. Theo xu thế của các ống kính hiện đại, Samyang AF 50mm f/1.4 được thiết kế phức tạp hơn công thức double Gauss truyền thống với nhiều thấu kính và nhóm thấu kính. Mặc dù so với các ống kính DSLR hiện nay, Samyang AF 50mm f/1.4 nhỏ gọn hơn, nhưng vẫn lớn hơn đáng kể ống kính 50mm f/1.4 cũ, như trường hợp của ống kính Sony ngàm A SAL 50mm f/1.4 (hình dưới).

Ống kính được sản xuất với thân và ngàm kim loại, với phần "cửa sổ" nhựa đen nằm trong khung ngàm có kích thước 32 x 26mm. Phía trong ngàm được sơn matte đen và không có hở rãnh nên bụi sẽ khó vào ống kính từ phía sau. Thân ống kính thiết kế đơn giản và chỉ có dòng chữ AF 50/1.4 FE cùng khoảng cách lấy nét gần nhất 0.45m/1.47ft.

Về thiết kế quang học , ống kính có kính trước hơi lồi (convex) và đường kính 52mm, bao quanh là phần ren kính lọc có đường kính 67mm. Bên trong ống kính là 9 thấu kính trong 8 nhóm và có 3 thấu kính phi cầu Aspherical. Cũng như các ống kính khác của hãng, Samyang AF 50mm f/1.4 được phủ lớp coat UMC (Ultra Multi Coating) có khả năng chống lóa và cải thiện chất lượng hình ảnh khi chụp ngược sáng. Ống kính được trang bị 9 lá khẩu để đảm bảo độ tròn bokeh khi khép khẩu và khẩu độ nhỏ nhất là f/16.

Khả năng phân giải của ống kính được Lenstip đánh giá qua biểu đồ MTF. Biểu đồ được thiết lập bằng ảnh chụp với A7Rii. Trong trường hợp của A7Rii, các ống kính đạt độ phân giải 38-40 lpmm được xác định là nét, và kỷ lục hiện nay đang thuộc về Sony FE GM 85mm f/1.4 (69.1 lpmm). Samyang chỉ đạt mức phân giải khá ở f/1.4 và đạt mức cao nhất ở khoảng f/5.6. Độ nét trung tâm và độ nét ở góc không chênh lệch nhiều và nhìn chung cao hơn phiên bản MF 50mm f/1.4, tuy nhiên còn thua khá rõ các ống kính DSLR chất lượng tốt nhất hiện nay.

Hình dưới là ảnh chụp tại f/1.4 và f/5.6 để các bạn hình dung độ nét thực tế của ống kính này.

Khả năng chữa sắc sai của ống kính khá tốt với viền tím thông thường (lateral chromatic aberration) nhưng không tốt với sắc sai dọc trục (longitudinal chromatic aberration).

Bảng đo sắc sai viền (viền tím, có thể quan sát được ở viền chi tiết có độ tương phản cao hoặc chụp ngược sáng)

^{Minh họa cho sắc sai dọc trục (không được cải thiện khi hạ khẩu)}

Độ méo hình, tối góc và coma: ống kính có độ méo hình thấp, tuy nhiên độ tối góc khá rõ trên A7Rii và bị coma ở mức trung bình ở góc (sẽ thể hiện rõ khi chụp sao).

^{Độ tối góc ở f/1.4}

^{Độ tối góc ở f/2}

^{Coma ở góc hình khi chụp ở f/1.4}

Đặc điểm bokeh : bokeh dạng tròn ở tâm, hơi có hiện tượng mắt mèo ở góc và có thể quan sát vân dạng hành (onion) khá rõ. Khi khép khẩu xuống f/2.8 thì bokeh có dạng đa giác 9 cạnh rõ và đồng đều từ tâm ra rìa hình.

Khả năng chống flare : theo lenstip, ống kính này chống flare không tốt, khi chụp ngược sáng độ tương phản hình giảm nặng và có thể tạo một mảng sáng khi chụp hướng mặt trời (tuy nhiên cần lưu ý là hood không được sử dụng).

Khả năng lấy nét : theo lenstip, Samyang AF 50mm f/1.4 lấy nét không nhanh và tạo tiếng ồn giống như các ống kính screwdriver cũ. Tuy nhiên độ chính xác khi bắt nét tốt với tỷ lệ bắt sai nét dưới 4% và không có biểu hiện bị front hay back focus.

Riêng chất lượng build của Samyang AF 50mm f/1.4 đã được Lensrentals khẳng định sau khi tháo toàn bộ ống kính ra để phân tích cách công ty làm ra ống kính này. Đây là một ngạc nhiên lớn vì ống kính được thiết kế rất tốt và chắc chắn so với các ống kính MF trước của hãng. Đặc biệt, lần này hãng còn có thêm các thành phần cấu tạo dùng để chỉnh hệ quang của ống kính - một đặc điểm thiết kế thậm chí một số ống kính đắt tiền còn không có. Điều này có nghĩa là ống kính có thể được chỉnh sai lệch trước và sau khi xuất xưởng, thay vì việc ống kính phải chấp nhận sai hỏng vĩnh viễn như bị lệch tâm. Ở hình bên dưới các bạn sẽ thấy có rất nhiều linh kiện phức tạp để làm nên một ống kính 50mm f/1.4. Để xem hết quá trình tháo ống kính và các nhận xét khác của Lensrentals, các bạn có thể đọc bài gốc ở đây.

Với đánh giá cao về chất lượng build, Lensrentals đã thực hiện đo khả năng phân giải của ống kính (qua 8 ống kính khác nhau công ty có) và dựng biểu đồ MTF để so sánh Samyang AF 50mm f/1.4 với Sony Sonnar T* 55mm f/1.8 và Canon EF 50mm f/1.4 USM. Nếu các bạn chưa biết cách đọc biểu đồ MTF thì các bạn có thể đọc hướng dẫn của Vsion ở đây. Ở biểu đồ MTF đầu tiên các bạn có thể thấy Samyang chỉ thua độ nét ở tâm hình so với FE 55mm một chút (tuy nhiên đây là Samyang có khẩu lớn hơn FE 55mm) và khác biệt rõ chỉ thấy ở vùng rìa ảnh. Còn với Canon EF 50mm f/1.4 thì Samyang tốt hơn rõ, nhất là từ khoảng 1/3 hình ra tới rìa. Để có nhận xét trực quan hơn, các bạn có thể xem so sánh trực tiếp Samyang và FE 55mm ở bài so sánh của Mirrorlesscomparison ngay bên dưới.

Để đánh giá chính xác hơn chất lượng ống kính, mời các bạn theo dõi hai bài so sánh Samyang AF 50mm f/1.4 với hai ống kính Sony FE 55mm f/1.8 và 50mm f/1.4.

SO SÁNH SAMYANG VÀ SONY FE SONNAR T* 55MM F/1.8 (MIRRORLESSCOMPARISON)

Đây là nội dung tóm tắt bài so sánh của Mirrorlesscomparison, các bạn có thể đọc bài gốc ở đây.

- Về thiết kế bên ngoài và chất lượng build : cả hai ống kính đều có phần thân, ngàm ống kính làm bằng thép chắc chắn và thiết kế theo phong cách tối giản, không có vòng chỉnh khẩu. Samyang AF có kích thước và cân nặng hơn FE 55mm khá rõ (rất gần với Batis 85mm f/1.8). Tuy nhiên ở đây chỉ ống FE 55mm có khả năng chống chịu thời tiết. Cả hai ống kính đều lấy nét theo cơ chế fly-by-wire (điều khiển điện tử) và cần xoay khoảng nửa vòng để chuyển điểm lấy nét từ gần nhất tới vô cực và ngược lại.

- Tỷ lệ phóng đại cao nhất: Samyang mặc dù chụp được gần hơn FE 55mm một chút nhưng tiêu cự lại ngắn hơn 5cm nên tỷ lệ phóng đại cao nhất của hai ống kính xấp xỉ nhau (Samyang: 0.15x, Sony: 0.14x).

- Tông màu: Dù chụp ở chế độ cân bằng trắng tự động AWB hay thiết lập cùng giá trị cân bằng trắng thì ảnh chụp bằng Samyang vẫn ấm, ngả vàng, còn Sony thì lạnh hơn.

^{Samyang AF 50mm f/1.4}

^{Sony FE 55mm f/1.8}

- Độ nét: Hai ống kính được so sánh độ nét ở khoảng cách gần và khoảng cách xa, sử dụng A7Rii.

Độ nét ở khoảng cách lấy nét gần: ở hình dưới phần trung tâm của hình đầu tiên được zoom lớn để so sánh khả năng phân giải của hai ống kính. Các bạn cần click vào mũi tên để xem các hình so sánh tiếp theo. Ở khoảng cách này, độ nét tâm hình của FE 55mm tốt hơn một chút khi cả hai ống mở khẩu lớn nhất và tới f/2 thì độ nét rất khó phân biệt mặc dù để ý kỹ thì Sony vẫn nét hơn một chút (Samyang không có khẩu f/1.8 để so sánh tương đương với Sony). Cả hai ống kính đều rất nét cho tới f/11 và độ nét khá tương đương nhau. Tuy nhiên đến f/16 (khẩu nhỏ nhất của Samyang) thì do ảnh hưởng của nhiễu xạ, Samyang giảm chất lượng nhiều hơn Sony. Chỉ ống Sony khép khẩu được xuống f/22 nhưng độ nét bị giảm đột ngột.

Độ nét ở khoảng cách lấy nét xa : phần trung tâm và góc của hình đầu tiên được zoom lớn để so sánh khả năng phân giải của hai ống kính. Ở trung tâm hình, khác biệt về độ nét ở khẩu lớn nhất có phần rõ rệt hơn ở khoảng cách gần. Samyang đạt độ nét cao nhất ở f/8 còn Sony thì đạt độ nét sớm hơn trong khoảng f/4 - f/5.6. Cả hai ống kính vẫn dùng được tới f/11. khá soft ở f/16 và f/22 của Sony thì không nên dùng do bị tán xạ mạnh. Ở phần góc, Sony có lợi thế hơn Samyang khá rõ (hai hình cuối).

- Bokeh: Samyang với lợi thế khẩu lớn hơn nên bóng tròn bokeh lớn hơn, nhưng lại không có dạng mắt mèo như bokeh của FE 55mm ở góc. Khi hạ khẩu xuống f/2 thì bokeh của Samyang nhanh chóng chuyển sang dạng gần tròn đều còn của FE 55mm vẫn khá méo ở góc. Cả hai ống kính đều có bokeh một chút dạng vân hành (onion) do sự có mặt của thấu kính phi cầu (Aspherical).

- Tối góc và méo hình: Hai ống kính có độ tối góc và méo hình khá giống nhau và đều ở mức độ khá thấp. Ảnh chụp bằng cả hai ống kính đều có thể dễ dàng chữa lỗi bằng profile có sẵn trong Lightroom.

- Sắc sai: Samyang bị viền tím nặng hơn FE 55mm, tuy nhiên cả hai ống kính khi hạ khẩu xuống f/4 đều mất viền tím.

- Khả năng chống flare: cả hai ống kính đều chụp ngược sáng rất tốt (khi dùng hood). Trong khi tác giả dùng Samyang được 1 tháng và FE 55mm được 2 năm thì chưa từng bị flare với Samyang và 1 lần tệ nhất với FE 55mm là có một đốm xanh ở góc hình.

^{Samyang AF 50mm f/1.4}

^{Sony Sonnar T* 55mm f/1.8}

- Khả năng AF : Samyang lấy nét khá nhanh ở chế độ lấy nét theo điểm, single shot AF-S nhưng đều không bằng Sony ở cả điều kiện đủ và thiếu sáng. Tuy nhiên khi chuyển sang AF-C với A6300 thì sai khác giữa hai ống kính là không đáng kể và tỷ lệ lấy nét chính xác với Samyang là cao (ở hình dưới, màu xanh lá cây là đúng nét, màu vàng là hơi sai nét, màu đỏ là bắt sai nét). Khi quay video sử dụng AF-C, Samyang đôi lúc có thời gian lag khi chuyển điểm nét nhưng Sony thì chuyển điểm nét rất nhanh.

^{Samyang AF 50mm f/1.4}

^{Sony Sonnar T* 55mm f/1.8}

SO SÁNH SAMYANG VÀ SONY FE PLANAR T* 50MM F/1.4 VIDEO ĐÁNH GIÁ CỦA MAX YURYEV

Đây là một số nội dung chính Max Yuryev đã kết luật khi so sánh Samyang AF 50mm f/1.4 và FE Planar T* 50mm f/1.4:

- Samyang đã cải thiện chất lượng build nhiều nên ống kính không có cảm giác rẻ tiền nữa. Với kết cấu thân ống kính và vòng lấy nét kim loại, nắp trước sau và hood đồng bộ, chắc chắn, chất lượng build của ống kính này không thua kém mấy ống kính FE và còn nhỏ gọn, nhẹ hơn một chút.

- Ống kính FE Planar 50mm f/1.4 mặc dù kích cỡ và trọng lượng lớn hơn nhưng tiện khi sử dụng hơn do có vòng khẩu ngay trên thân ống kính với chức năng de-click có thể loại bỏ tiếng "tích tích" khi chỉnh khẩu để phục vụ quay phim. Ngoài ra ống kính FE còn có nút gạt AF/MF để chuyển sang chế độ MF rất tiện lợi.

- Cả hai ống kính có phần thân đường kính lớn nên khi dùng chân máy với quick release plate dạng Arca Swiss dài thì bạn sẽ gặp khó khăn khi plate chạm phải phần thân ống kính. Có thể nới lỏng để dùng với Samyang nhưng với FE Planar bạn chỉ có thể dùng được một khoảng nhỏ (từ phút 9:44).

- Vòng lấy nét: khi lấy nét tay, cả hai ống kính sử dụng cơ chế lấy nét qua điều khiển điện tử (fly-by-wire) chứ không phải vòng lấy nét cơ học. Samyang có focus throw (khoảng cách xoay vòng để mặt phẳng lấy nét di chuyển được 1 khoảng) dài hơn FE Planar nên sẽ dễ điều chỉnh và lấy nét chuẩn hơn.

- Tốc độ và độ chính xác AF:

Với chức năng nhận diện khuôn mặt: từ 5:49 - 5:57 (FE Planar) 6:01 - 6:12 (Samyang): ống FE Planar lấy nét chuẩn hơn Samyang một chút và không bị back focus (lấy nét bị lùi ra phía sau rồi mới trở lại đúng vị trí cần). Tuy nhiên trong test này số ảnh dùng được của cả hai ống kính là như nhau (độ chính xác khi lấy nét là tương đương) và hai ống lấy nét ngược sáng nên có thể ảnh hưởng tới độ chính xác.
Khi lấy nét điểm, thay đổi điểm lấy nét từ vị trí xa tới vị trí gần, Samyang lấy nét nhanh hơn FE Planar tổng cộng 2 giây khi phải chụp liên tục 20 tấm nhưng có ít tấm dùng được hơn so với FE Planar.
Lấy nét liên tục khi quay phim: Samyang lấy nét nhanh và chuẩn hơn FE Planar khi quay phim.

- Chất lượng ảnh:

Độ sáng: mặc dù cùng f/1.4 nhưng ảnh chụp bằng Samyang sáng hơn FE Planar một chút (khả năng do T stop tốt hơn).
Độ nét: Samyang phải hạ 1 stop (f/2) thì độ nét sẽ tương đương FE Planar ở f/1.4 (từ tâm tới góc). Đây là kết quả so sánh trên A7Rii nên khi dùng A7ii hay A7Sii, đặc biệt là để dùng quay phim 4K thì sẽ khó phân biệt được khác biệt của hai ống kính này.
Màu và độ tương phản: ảnh chụp bằng Samyang màu ấm và hơi xanh lá cây hơn, mặc dù sáng hơn nhưng độ tương phản kém hơn ảnh chụp bằng FE Planar.
Chụp ngược sáng: FE Planar có độ tương phản tốt hơn nhưng có flare dạng tròn rõ hơn Samyang.
Viền tím: FE Planar kiểm soát sắc sai (hay viền tím, quang sai màu) tốt hơn Samyang từ khẩu f/1.4 tới f/2.8 (13:17)

- Kết luận của Max: với giá chưa tới nửa FE Planar, Samyang có chất lượng đạt tới 90%. Nếu tiền đầu tư không phải vấn đề lớn thì tất nhiên FE Planar là lựa chọn tốt hơn, nhưng nếu bạn cần cân nhắc về hiệu quả đầu tư thì rõ ràng Samyang đáng tiền hơn.

ẢNH MẪU

Đây là một số ảnh mẫu từ lenstip và mirrorlesscomparison. Ảnh chụp phần lớn ở f/1.4, một số ở khẩu lớn hơn. Các bạn click vào link ở dưới hình để xem hình gốc hoặc tham khảo các hình mẫu khác trên trang của lenstip và mirrorlesscomparison.

A7Rii | f/1.4 | Hi-Res (Lenstip)

A7Rii | f/2 | Hi-Res (Lenstip)

A7Rii | f/1.4 | Hi-Res (Lenstip)

A7Rii | f/1.4 | Hi-Res (Mirrorlesscomparison)

A7Rii | f/1.7 | Hi-Res (Mirrorlesscomparison)

A7Rii | f/1.4 | Hi-Res (Mirrorlesscomparison)

ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP

Mặc dù có một số nhận định hơi khác nhau giữa các bài đánh giá như độ nét, khả năng chống lóa, tốc độ AF nhưng có một nhận định chung là ống kính Samyang AF 50mm f/1.4 là một ống kính tốt trong tầm tiền. Độ nét ở khẩu lớn nhất đều không đạt mức độ như 2 ống kính đắt tiền hơn của Sony nhưng qua ảnh chụp thực tế các bạn có thể thấy độ nét này đủ tốt để chụp chân dung và muốn có chất lượng hình ảnh gần nhất với hai ống kính Sony, điều bạn cần là hạ khẩu độ xuống một chút và nhớ dùng hood khi chụp ngược sáng. Khả năng lấy nét của ống kính mặc dù không xuất sắc bằng hai ống kính Sony nhưng cũng đủ nhanh để track chuyển động và trong điều kiện thuận sáng, Samyang có phần còn nhỉnh hơn Sony Planar T* 50mm f/1.4. Đây là ống kính AF đầu tiên của Samyang nhưng qua khả năng được kiểm nghiệm và soi xét kỹ lưỡng từ cấu tạo ống kính, chúng ta có thể thấy hãng đã rất nỗ lực để hoàn thiện ống kính, từ khả năng quang học tới chất lượng chế tạo. Với mức giá còn thấp hơn ống kính cũ FE 55mm, Samyang là lựa chọn tốt nếu bạn cần thêm ánh sáng và muốn DOF mỏng hơn, thậm chí có thể là lựa chọn thay thế FE 50mm f/1.4 nếu bạn chưa đủ khả năng đầu tư. Với khởi đầu khá ấn tượng này, hy vọng chúng ta sẽ có những ống kính Samyang AF chất lượng hơn nữa trong tương lai.