Đánh giá Fuji X-Pro3 - Nguồn cảm hứng tuyệt vời

Fujifilm, chỉ đơn giản là tập trung vào “trải nghiệm chụp ảnh” của người dùng. Không giống như Sony hay một số hãng khác, những chiếc máy của Fujifilm chưa bao giờ có cấu hình hay thông số “thú vị và hấp dẫn”, mà với đa số người chơi ảnh, đây là những điểm chính để có thể bán được máy. Các chiến lược quảng cáo hay quảng bá sản phẩm của Fujifilm trên toàn cầu cũng không quá rầm rộ như những hãng khác. Một điểm cũng làm nên sự khác biệt của Fujifilm, là họ luôn bảo thủ với triết lý xây dựng sản phẩm, chứ không dựa trên nhu cầu của đại đa số người dùng. Các hãng sản xuất máy ảnh khác, như Sony, luôn xây dựng sản phẩm có phần “thỏa mãn” đòi hỏi của đại đa số đông. Nếu như bạn cần có một chức năng gì từ máy, bạn và nhiều người dùng khác có cùng một nhu cầu và đòi hỏi, thì rất có khả năng, thế hệ máy đời tiếp theo từ Sony, bạn sẽ có được chức năng đó.

Với Fujifilm thì không. Chống rung, fullframe, màn hình xoay lật, pin là những yếu tố ít khi được cải thiện qua nhiều thế hệ máy, và phải lâu lâu, họ mới đáp ứng yêu cầu của số đông. Fujifilm quan tâm nhất đến trải nghiệm khi chụp. Nhiều người dùng đều có cảm giác Fujifilm đang sử dụng đúng con đường của Leica để xây dựng, và bán sản phẩm.

Có lẽ xin phép không nói đến quá nhiều điểm về chiếc máy X-Pro3 này trong một bài viết có thể tạm coi là “đánh giá và trải nghiệm”. Về cơ bản, đây là một chiếc máy với cái ruột y chang một chiếc X-T3. Cùng chip xử lỷ, cùng cảm biến, và đương nhiên với những ưu điểm và khuyết điểm giống với X-T3 về mặt hiệu năng.... Hơn hết, đây vẫn là một chiếc X-Pro, và với Fujifilm, bạn không thể kỳ vọng về quá nhiều sự thay đổi. 

Còn với chiếc X-Pro3, Fuji đã tiến một bước lớn trong việc thiết kế sản phẩm. Fujifilm X-Pro là một dòng sản phẩm rất đẹp, đây là một điều không thể phủ nhận. Thiết kế dựa trên dáng máy rangefinder huyền thoại, mọi thứ từ Fujifilm X-Pro đều rất hợp lý, ngay từ chiếc X-Pro1 đầu tiên ra mắt cách đây 7 năm. X-Pro3 không thay đổi nhiều so với X-Pro2, gần như là y hệt, từ phía trước, phía trên đỉnh, cạnh bên… sự thay đổi nhiều nhất như mọi người đều biết, đó là mặt sau của máy với chiếc màn hình được giấu đi. Tuy nhiên, mặc dù về tổng thể với thiết kế gần như không thay đổi, từng chi tiết trên chiếc máy đã được chăm chút tỉ mỉ hơn rất nhiều so với sản phẩm tiền nhiệm trước đó. Với lớp vỏ Titanium mới, Fujifilm đã tạo ra một chiếc máy sang trọng hơn rất nhiều. Chỉ cần cầm trên tay là bạn sẽ hiểu. Cảm giác chắc chắn, chau chuốt và bền bỉ sẽ là những thứ được thấy rõ với lớp vỏ này. Từng đoạn khớp nối, các khe, kẽ giữa các chi tiết của máy, giữa những cạnh bên với nhau, đều có cảm giác mới và chắc chắn hơn. Các nút bấm như bị hút vào bên trong vỏ máy cũng cho cảm giác bền và ấn sâu hơn. Đây thực sự là một điểm cộng đáng khen.

Nói về lớp vỏ Titanium mới, X-Pro3 ra mắt với 3 màu khác nhau. Black, Dura Silver và Dura Black. Phiên bản Black màu đen tuyền thì hoàn toàn giống với sản phẩm X-Pro2 trước đó. Tuy nhiên, giống mà không giống, nó đẹp và sang hơn rất nhiều. Dura Black thì có một lớp coating thiên về màu xám. Còn Dura Silver thì không giống như cái tên của nó khiến cho nhiều người nhầm tưởng. Đây không phải là một chiếc máy màu bạc, mà là một màu Titanium thô, ngả vàng champagne. Có lẽ giống nhất là những chiếc máy film nổi tiếng như series Contax G1-G2 hay Nikon 35Ti, 28Ti. Trong 3 màu, có lẽ màu sẽ được yêu thích nhất chính là Dura Silver. Nhưng nếu bạn ghét mồ hôi tay bám trên máy, hay không thích màu ngả vàng mà thích màu bạc cơ bản thì có lẽ nó không phải là một lựa chọn hợp lý khi số tiền phải bỏ ra thêm cũng ko hề nhỏ chút nào. Với tôi thì màu đen tuyền là lựa chọn hợp lý nhất cho đại đa số người dùng, rẻ hơn, “sạch” hơn, cũng là Titanium và nó cũng sang hơn so với X-Pro2 cũ vẫn còn mang chút “nhựa nhựa” của Fujifilm từ trước đến nay.

Vỏ Titanium đảm bảo cho chiếc X-Pro3 được vận hành bền bỉ, với cảm giác rất yên tâm. Ít xước, chống nước và chống mưa tốt. Tôi đã chụp thử chiếc máy này trong 2 ngày với thời tiết mưa tầm tã ở London và chẳng gặp bất kỳ vấn đề gì. Đây là lần đầu tiên, xin nhấn mạnh là lần đầu tiên, trên quan điểm của người viết, Fujifilm đã làm ra một chiếc máy với độ bền bỉ và sang trọng xứng đáng với giá tiền mà hãng đòi hỏi cho sản phẩm của mình. Và xin nhắc lại đây là quan điểm của cá nhân người viết, nên nếu như bạn luôn thấy Fujifilm đã làm rất tốt công việc của họ trong việc thiết kế máy, tôi đảm bảo X-Pro3 sẽ còn gây ấn tượng hơn nữa.

Điểm thứ 2 tôi muốn nói tới là cái màn hình bị giấu đi. Với tôi, có lẽ đây là một điểm mà bạn cần phải trên tay mới có thể cảm nhận hoàn toàn. Xin nhấn mạnh ở chữ “cần”, tôi phải thừa nhận, tôi thuộc thành phần lớn những người đã chê cười Fuji X-Pro3 và hướng đi của Fujifilm khi giới thiệu chiếc máy này. Và thực sự xấu hổ làm sao, để đến khi cầm và trải nghiệm X-Pro3, có lẽ chỉ trong khoảng 3 ngày mà thôi, tôi đã nhận ra rằng mình sai lầm đến như thế nào.

Triết lý của Fujifilm là gì, cho bạn cảm giác cầm một chiếc máy kỹ thuật số hiện đại nhưng có những nét hoài cổ, thu hút của dòng máy film xa xưa. X-E, X-Pro, X100 mới là những sản phẩm ban đầu của Fujifilm. X-T, và gần hơn nữa là X-H thì lại là một hướng đi khác hoàn toàn. Với Fujifilm, họ muốn bạn trải nghiệm và tận hưởng nhiếp ảnh ở mức cơ bản nhất, với khẩu, tốc, iso, 3 yếu tố của tam giác đo sáng cần được kiểm soát và điều khiển ngay trên thân máy. Và lần này, họ còn ẩn cả LCD đi. Fujifilm muốn bạn chụp, mà hãy bớt thời gian kiểm tra, nhìn và sử dụng LCD, tận dụng con mắt và khả năng bố cục, kiểm soát ánh sáng của mình nhiều hơn, ở mức độ tối đa “nhất có thể”. Điều gì đã khiến Fujifilm có một nước đi táo bạo đến vậy? X-Pro không phải là dòng sản phẩm dành cho số đông, và có thể nói là sản phẩm đặc biệt được chăm chút nhất của hãng, và trên nền tảng đó, Fujifilm đã làm cho nó đặc biệt hết mức có thể, một sản phẩm đậm triết lý và cái hồn của Fujifilm. 

Phải cầm chiếc máy trên tay, có lẽ bạn mới thấm được cái điểm mà họ đang hướng tới ở đây. Chiếc màn hình bị giấu đi thực sự đã làm tôi “ngại” phải lật nó ra để kiểm tra ảnh, và dần dần thì nó “bắt” tôi phải tập trung vào kiểm soát ý tưởng, bố cục và ánh sáng trong bức ảnh của mình hơn. Màn hình LCD giấu đi thực sự có hiệu quả!!! 

Tuy nhiên Fufjilm cũng không giấu hẳn đi cái màn hình giống như Leica đã làm với series M-D. Nếu như thế có lẽ sẽ là một sai lầm và gây nên tranh cãi còn gay gắt hơn nữa. Thay vào đó, nó vẫn ở đó khi bạn cần theo một cái cách hợp lý và thông minh nhất có thể, lật dọc, ngang với đáy của máy. Đây là điểm đã được rất nhiều người yêu thích X-Pro yêu cầu từ lâu, và đến bây giờ mới được đáp ứng. Màn hình lật dọc là một công cụ hỗ trợ rất đắc lực, đặc biệt khi bạn là người yêu thích chụp ảnh phố. Tôi không phải là một fan của những chiếc màn hình lật ngang, chúng thực sự vướng víu và làm mất đi tính chất “gọn gàng” của những chiếc máy. Nút Q đã ko còn thực sự hữu dụng. Fujifilm đã đặt một phím Function, phím tắt ở phía sau của máy để bạn có thể tùy chỉnh chế độ Film Simulation theo ý thích khi chụp. Tôi đã đặt lại nút này để tùy chỉnh các Custom Shooting Modes theo ý thích dựa trên từng loại giả lập film cụ thể. 

Có lẽ trong 3 tuần trải nghiệm Xpro3, tôi đã chụp với số ảnh, và đặc biệt là tỷ lệ ảnh “được giữ lại” nhiều hơn tất cả những chiếc máy Fujifilm tôi từng sở hữu. Có lẽ nên giải thích một chút không bạn lại tưởng tôi nói quá. Fujifilm không phải là một sản phẩm “quá yêu thích” của tôi. Chưa có một chiếc máy Fujifilm nào tôi sở hữu quá một tháng, trừ chiếc GFX50R là ngoại lệ với chất lượng ảnh quá tuyệt vời của nó. Có lẽ một phần vì tôi không có duyên với Fujifilm, thứ 2 có lẽ là vì thiết kế và độ bền, thứ 3 có lẽ là vì ảnh của Fujifilm chưa thực sự có “chất film” như họ vẫn thường quảng cáo về các giả lập Film Simulation của mình, trên quan điểm cá nhân. Chỉ cho đến khi, X-Pro3 và Classic Negative xuất hiện!

Đi kèm với X-Pro3 là một giả lập film mới, mà theo như Fujifilm, là mô phỏng lại dòng film Superia của hãng. Với tôi, đây mới là giả lập film tuyệt vời nhất Fujifilm từng xây dựng, nó mang đậm tính chất film nhất, sâu nhất, khác biệt nhất và đẹp nhất so với tất cả những giả lập film khác từ Fuji. Classic Chrome, giả lập có rất nhiều fan từ Fuji, với tôi lại không quá đặc biệt. Acros thì rất xuất sắc trong con mắt của nhiều người, nhưng tôi cũng không thực sự quá thích ảnh đen trắng. Classic Negative thật sự khác biệt so với những giả lập còn lại. Nếu bạn là người có chơi film, bạn sẽ thấy giả lập này nó gần với film như thế nào. Tôi đảm bảo tất cả những người chụp film sẽ đều thấy bất ngờ hoặc ấn tượng với Classic Negative. Có lẽ, tôi nghĩ Fuji đã xây dựng rất nhiều thuật toán xử lý và hậu kỳ hình ảnh để cho ra giả lập này. Tận dụng sức mạnh từ bộ xử lý X-Processor, màu sắc và “chất” của Classic Negative được tạo ra thực sự ấn tượng. Và chắc chỉ có bộ xử lý mới nhất từ Fujifilm mới có thể sử dụng được giả lập film này, do sự phức tạp của nó. X-T30 và X-T3 có lẽ qua những bản nâng cấp Firmware cũng sẽ có Classic Negative, nhưng những tin đồn rò rỉ trên mạng thì đều cho thấy, có lẽ phải đến tháng 3/2020, mới có cập nhật dành cho 2 sản phẩm X-T. Classic Negative, kết hợp cùng Color Chrome và Color Chrome Blue mới sẽ mang lại cho bạn những bức ảnh với màu “film” đậm đà và sâu nhất từng xuất hiện trên Fujifilm từ trước đến giờ. 

Firmware mới trên Fuji X-Pro3 cũng cho bạn nhiều tùy chỉnh hơn với file JPEG của máy, có thể kể đến Clarity, HDR, nhiều chế độ Grain và Multiple Exposure. Tuy nhiên khi bạn chọn tùy chỉnh Clarity trên máy, thường mỗi bức ảnh sau khi chụp máy sẽ mất thêm tầm 1 giây để xử lý, theo quan điểm của người viết thì nên tắt đi thì hơn.

Classic Negative không phải không có những điểm hạn chế. Tôi sẽ không sử dụng quá nhiều chế độ này khi chụp chân dung, phải áp dụng đúng trường hợp không thì sẽ cho ra những bức ảnh rất gắt. Thứ 2, với Classic Negative, khi bạn hậu kỳ thêm cho bức ảnh, các hạt ảnh, hạt nhiễu sẽ xuất hiện khá nhiều. Nó không giống với grain của máy, cũng ko hẳn là noise, nhìn khá tức mắt. Nguyên nhân có thể do bản thân bộ xử lý của X-Pro3 với Classic Negative đã tác động rất nhiều lên file ảnh, gây nên những hạn chế nhất định cho file. Tôi đã không tùy chỉnh quá nhiều những bức ảnh của mình, và có lẽ cần tìm hiểu kỹ hơn file RAW của X-Pro3 với Classic Negative, có thể nó đòi hỏi một cách xử lý khác phù hợp hơn để cho ra những bức ảnh tốt nhất. Tuy nhiên thì, bạn có thể thấy, Classic Negative rất đẹp, sử dụng đúng trường hợp, có lẽ bạn sẽ chẳng cần phải làm gì cả. Trong 3 tuần, tôi chỉ chụp một mình Classic Negative và không hề có ý định chuyển sang chế độ khác. Nó thực sự gây nghiện, và có lẽ cũng do chính X-Pro3, một chiếc máy thực sự thúc đẩy cảm hứng chụp ảnh của người dùng nữa.

Fujifilm thực sự đã nâng tầm triết lý và trải nghiệm chụp ảnh của hãng lên đến mức cao nhất và hợp lý nhất dành cho sản phẩm flagship của mình, tận hưởng nhiếp ảnh hiện đại với cảm hứng từ những chiếc máy film kinh điển. Tuy nhiên, khen gì thì khen, chắc chắn X-Pro3 sẽ là một sản phẩm gây tranh cãi, nhưng là một sản phẩm Fujifilm đã táo bạo và bất chấp để thiết kế. Nếu bạn chê, hãy mua X-T3, có một dòng sản phẩm X-T dành riêng cho nhóm nhiếp ảnh gia thích những tính năng chuyên nghiệp và thuận tiện nhất có thể (EVF to, màn hình lật ngang), hoặc đơn giản hơn, là mua máy của hãng khác thôi. Ở trong thời đại ngày nay khi máy ảnh đã dần trở nên bão hòa, những suy nghĩ đột phá như Fujifilm là thực sự cần thiết và bản thân người viết cực kỳ trân trọng suy nghĩ và hướng đi này của Fujifilm. Dù gì đi nữa, với càng nhiều phát kiến, càng nhiều sản phẩm, càng nhiều lối đi, thì người được lợi nhất, vẫn chính là những người tiêu dùng và máy ảnh gia chúng ta, phải không nào?