Ngàm Techart Pro - giới thiệu và đánh giá

Nếu bạn là người sử dụng ống kính lấy nét bằng tay (hay ống kính MF) từ lâu và đang dùng máy ảnh kỹ thuật số, chắc hẳn ít nhiều bạn cũng đã nghe đến cái tên TechartPro. Đây là loại ngàm có điều khiển tự động được phát triển bởi công ty MX camera trading. của Trung Quốc để lấy nét tự động ống kính MF trên máy mirrorless ngàm E của Sony. Nhờ tận dụng hệ thống lấy nét theo pha trên cảm biến (on sensor phase detection autofocus - OSPDAF) rất hiệu quả của các máy ảnh Sony phát triển gần đây, bao gồm A7ii, A7Rii, A6300, A6500 và khả năng cho phép tín hiệu OSPDAF đọc bởi các ngàm chuyển AF, Techart đã kết hợp với motor gắn ngay trên ngàm để di chuyển vị trí ống kính so với bề mặt cảm biến, hay nói cách khác là có thể lấy nét được tự động bất kể ống kính nào. Hiện nay ngàm TechartPro cho phép bất cứ ống kính ngàm Leica M (hay LM, L/M) nào cũng có thể có chức năng AF trên các máy ảnh kể trên. Điều này có nghĩa là bạn có thể dùng Techart Pro với các ống kính ngàm LM hoặc các ống kính khác chuyển sang ngàm LM.

THÔNG SỐ KỸ THUẬT

CÁCH SỬ DỤNG NGÀM TECHART PRO

1. Lắp ống kính qua ngàm Techart Pro vào máy ảnh ngàm E : nếu bạn có 1 trong 4 máy ảnh kể trên (A7ii, A7Rii, A6300, A6500) và ống kính ngàm Leica M (hay thường gọi là ngàm M) thì bạn chỉ cần TechartPro là đủ, còn nếu không thì bạn cần ít nhất 1 ngàm chuyển trung gian để chuyển ống kính của bạn sang ngàm M. Ví dụ như bạn có ống kính 50mm f/1.4 AiS của Nikon thì bạn cần ngàm chuyển Nikon F - Leica M để có ngàm M trên ống kính của bạn trước, sau đó mới gắn lên Techart Pro. Có một vài vấn đề về sử dụng ống kính không phải ngàm M mình sẽ trình bày ở dưới. Ngoài ra, mặc dù hãng có lưu ý ngàm hỗ trợ các ống kính nặng từ 700 gram trở xuống nhưng điều này không hoàn toàn đúng, mình sẽ trình bày chi tiết ở bài kinh nghiệm sử dụng.

2. Xoay vòng lấy nét của ống kính về vô cực

:

nếu bạn đã từng dùng ống nối dài để chụp macro bạn sẽ biết là khi tăng khoảng cách của ống kính tới bề mặt cảm biến thì ống sẽ lấy nét gần hơn. Đây cũng là nguyên tắc hoạt động chính của TechartPro. Khi ngàm ở trạng thái nguyên bản, nó giống như ngàm MF bình thường, nhưng khi có chức năng AF, ngàm sẽ đẩy toàn bộ ống kính lên phía trước để đạt tới các điểm lấy nét gần hơn. Thế nên, nếu ống kính đang lấy nét ở vô cực thì ngàm có thể AF từ vô cực tới điểm bạn mong muốn, tùy thuộc vào mức độ giới hạn của từng tiêu cự ống kính. Lưu ý là khu vực AF hoạt động chỉ nằm trong giới hạn các điểm lấy nét theo pha của máy (PDAF mode), nó sẽ chỉ là một khoảng nhỏ ở giữa máy ảnh trong trường hợp của A7ii hoặc trải một vùng rộng gần hết cảm biến nếu dùng A7Rii và rộng nhất là trên A6300, A6500.

4. Kết hợp cách 2 và 3 để chụp chuyển động xa - gần nhanh : đây là cách hiệu quả nhất để dùng TechartPro và bạn nên dùng chế độ lấy nét AF-C cùng Wide hoặc Face detection thay vì chỉ dùng AF-S. Mình sẽ nói về cách lấy nét này ở phần kinh nghiệm.

5. Lưu ý : khi chụp bạn chỉ cần để ở khẩu lớn nhất (f/2) và đây chỉ là khẩu quy định của ngàm, không phải khẩu thực tế. Khẩu thực tế là con số thể hiện trên ống kính và bạn có thể thay đổi tùy thích. Khi giảm khẩu qua ngàm Techart Pro, màn hình sẽ bị tối đi nhưng thực tế không ảnh hưởng tới khẩu của ống kính. Khẩu độ chỉnh qua ngàm được dùng làm lệnh chỉ thị cho ngàm ghi thông số EXIF về tiêu cự và khẩu độ của ống kính.

CÁCH THAY ĐỔI GIÁ TRỊ TIÊU CỰ TRONG EXIF

Khi dùng ống kính với ngàm Techart Pro, không có cách nào ngàm hay máy có thể nhận ra tiêu cự bạn dùng là gì nên nhóm phát triển Techart Pro đã có giải pháp giúp các bạn ghi nhớ tiêu cự của ống kính mình dùng trong EXIF của file ảnh bằng hệ thống điều chỉnh giá trị khẩu. Như đã nói ở trên, giá trị khẩu bạn có thể chỉnh được không phải là khẩu thực tế của ống kính mà chỉ có giá trị với chức năng ghi EXIF, nó cũng không ảnh hưởng gì tới khả năng chống rung của máy. Mỗi giá trị khẩu bạn chỉnh được sẽ tương ứng với 1 giá trị tiêu cự và hiện nay Techart Pro có thể lưu 10 giá trị tiêu cự với giá trị khẩu tương ứng như sau:

Cách thay đổi giá trị tiêu cự:

CÁCH THAY ĐỔI GIÁ TRỊ TIÊU CỰ MẶC ĐỊNH VÀ CHỈNH KHẨU ĐỘ CHÍNH XÁC

CÁCH NÂNG CẤP FIRMWARE CHO NGÀM TECHART PRO

ĐÁNH GIÁ VỀ CHẤT LƯỢNG NGÀM TECHART PRO

Nếu so sánh với tốc độ AF bằng 0 của ống kính MF thì khả năng lấy nét tự động bằng ngàm Techart Pro rất tuyệt vời, không những thế trong nhiều trường hợp tốc độ lấy nét còn nhanh và chính xác nên ngàm này rất đáng đồng tiền bát gạo với người sở hữu nhiều ống MF. Nếu bạn chỉ có vài ống MF chất lượng trung bình thì có thể ngàm này không hấp dẫn cho lắm do giá khá cao, nhưng chỉ cần bạn có 1, 2 ống kính Leica, Carl Zeiss đắt tiền hay có nhiều ống MF chất lượng cao thì đầu tư cho ngàm này lại rất hấp dẫn. Đây là những đánh giá của mình từ kinh nghiệm sử dụng của bản thân và đúc rút từ các nhiếp ảnh gia khác trên thế giới:

1. Điểm mạnh:

Tốc độ AF nhanh và chính xác : Tốc độ lấy nét ở trung tâm ảnh khi dùng với ống kính khẩu lớn như từ f/2.8 trở lên có thể so sánh với tốc độ lấy nét của ống kính ngàm E. Khi điều kiện ánh sáng đầy đủ, ngàm có thể AF rất nhanh, thua kém gần như không đáng kể so với các ống như FE 55mm f/1.8. Nhất là khi bạn đã nâng cấp lên firmware 4.0.0. Tốc độ AF đủ nhanh để có thể dùng AF-C để chụp chuyển động, tất nhiên bạn sẽ cần phải luyện tập một chút để được hiệu quả cao hơn. Hình dưới là kết quả mình chụp lấy nét chuyển động nhanh ở một cuộc thi chó ở Hàn Quốc. Tấm ảnh được chụp ở chế độ AF-C, wide, f/2.8 và mình canh vị trí này chụp khoảng 5 tấm thì được 1 tấm đúng nét như thế này. Cần lưu ý là ngay ở khẩu lớn nhất và điều kiện ánh sáng đầy đủ, khu vực lấy nét gần trung tâm ảnh vẫn có tốc độ lấy nét cao nhất, hiện tượng ống kính thò thụt không lấy nét được vẫn có thể thi thoảng xảy ra khi dùng các điểm nét ở gần vùng biên của khu vực PDAF.

Gần như có thể AF tất cả các loại ống kính : với điều kiệu ống kính đó có thể dùng được trên máy dùng ngàm Leica M. Mặc dù hãng ghi chú giới hạn khối lượng ống kính Techart Pro có thể kiểm soát được là 700 gram trở xuống, các ống kính lớn hơn vẫn có thể sử dụng tốt, miễn sao bạn có giá đỡ cho ống kính như monopod, tripod, vì trong trường hợp này thân máy sẽ di chuyển thay vì ống kính. Như minh họa ở trên, mình đã dùng thành công ngàm này để AF ống FD 300mm f/2.8 L nặng tầm 3kg. Thậm chí, có người còn dùng cho ống kính Nikon RF 2000mm f/11 nặng 17.5 kg (Dpreview).

Giảm khoảng cách lấy nét tối thiểu: ở khoảng cách lấy nét tối thiểu của ống kính, sử dụng ngàm Techart Pro tương đương với việc bạn có thể cắm ống kính lên một ống kéo dài 4.5mm nên MFD có thể đạt thấp hơn nữa. Với ống kính ngàm M có tiêu cự từ 50mm trở xuống, phần lớn bạn có thể giảm MFD xuống chỉ còn một nửa. Các ống kính lấy nét trong (internal focus hay IF) hay macro thì MFD chỉ giảm được vài cm do thiết kế quang học của ống kính. Dưới đây là khoảng có thể lấy nét được với từng tiêu cự ống kính do hãng cung cấp (lưu ý là MFD của các ống ngàm M thường lớn hơn nhiều các ống hiện đại các bạn đang dùng):

Thêm chống rung cho ống kính MF : điều này trước đây là không thể nhưng nay hoàn toàn có thể với Techart Pro. Thậm chí bạn có thể dùng các ống kính AF hiện đại với ngàm này và thêm chức năng chống rung 5 trục từ thân máy (5 axis IBIS trên A7ii, A7Rii, A6500) cho ống kính. Lưu ý là khi dùng IBIS, bạn nên dùng 1 nút tùy biến trên thân máy để chọn tiêu cự ống kính vì máy sẽ không biết được tiêu cự bạn dùng là gì để thay đổi thuật toán cho phù hợp. Mặc dù bạn có thể thay đổi thông số EXIF ngay trên máy qua TechartPro, thông số đó không được dùng để ra lệnh cho hệ thống IBIS nên bạn phải hoàn toàn làm bằng tay.

Có thể tự chụp, chụp selfie hay nhờ người khác chụp hộ khi dùng ống kính MF : từ nay bạn có thể an tâm khi mang theo ống kính MF đi chơi và muốn người khác chụp hộ cho mình mà không phải hướng dẫn hay sợ họ không dùng được máy, cũng như tự chụp bản thân, điều mà lúc trước chỉ có thể làm bằng Remote app và tự di chuyển trước ống kính. Ngoài ra bạn có thể chụp các góc sáng tạo như trên cao hoặc dưới thấp mà không cần phải đụng vào máy nếu kết hợp Remote app với Techart Pro.

2. Điểm hạn chế: